W poniedziałek 26 października 2009
r., w roku 70-tej rocznicy wybuchu II Wojny Światowej, odsłonięto w Borzęcinie
Dużym nową tablicę pamiątkową poświęconą ofiarom wojny, zarówno żołnierzom
września poległym w okolicy oraz rozstrzelanym w sierpniu 1944 roku mieszkańcom.
Wysoki krzyż góruje nad miejscem pamięci narodowej.
Po obu stronach głównej tablicy umieszczono tablice
informacyjne: jedna informuje o wydarzeniach wojennych a druga o
pradawnej historii tego miejsca.
Nad budową miejsca pamięci honorowy patronat objęli:
Ks. Kardynał Józef Glemp - Prymas Polski arcybiskup senior warszawski
gen. Brygady Ryszard Szulich - Dowódca 3. Warszawskiej Brygady
Rakietowej Obrony Powietrznej
Jan Żychliński - Starosta Powiatu Warszawskiego Zachodniego
Henryk Kuncewicz - Przewodniczący Rady Gminy Stare Babice
ks. Prałat Bogdan Wosławski - Proboszcz Parafii p.w. Św. Wincentego
Ferreriusza w Borzęcinie Dużym
ks. Wacław Krzempek - Przełożony Prowincji Polskiej Stowarzynie
Misji Afrykańskich
Jan Marczak - Prezes Zarządu "Grupa Kampinos SZŻAK"
Beata Błaszczak - Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borzęcinie
Dużym
Wacław Dziudzi - mieszkaniec Borzęcina
Stanisław Michrowski - mieszkaniec Borzęcina
Dzień 26 października, od1996 roku jest świętem szkoły w
Borzęcinie, rocznicą nadania szkole imienia Armii Krajowej "Grupy
Kampinos". W tym dniu młodzież szkolna spotyka się z kombatantami.
Odsłonięciem nowego miejsca pamięci połączono z uroczystościami szkolnymi.
Jest ono usytuowane na małym skwerku u zbiegu ulic Warszawskiej i Spacerowej
przy ozdobnym ogrodzeniu Stowarzyszenia Misji Afrykańskich. Około 800
lat temu w tym miejscu wzniesiono pierwszy drewniany kościół, należący
do parafii w Borzęcinie. Wokół kościoła znajdował się cmentarz, miejsce
pochówku pradawnych mieszkańców tych okolic.
Uroczystość rozpoczęto Mszą Św. w kościele p.w. Św. Ferreriusza
w Borzęcinie Dużym. Następnie długą kolumną przemaszerowano do miejsca
pamięci. Niestety tegoroczna pogoda nie była łaskawa dla organizatorów.
Rzęsisty deszcz tylko chwilami zmniejszał się. Pogoda nie odstraszyła
jednak uczestników uroczystości.
W uroczystości uczestniczyła młodzież szkolna wraz z
dyrekcją i nauczycielami oraz kombatanci "Grupy Kampinos SZŻAK".
Przybyli przedstawiciele samorządu województwa mazowieckiego, przedstawiciele
samorządu powiatowego ze Starostą Powiatu Warszawskiego Zachodniego
Janem Żychlińskim oraz przedstawiciele babickiego samorządu gminnego
z Przewodniczącym Rady - Henrykiem Kuncewiczem, Wójtem Gminy Krzysztofem
Turkiem i Zastępcą Wójta Jolantą Stępniak, radni, przedstawiciele
policji, straży gminnej, wojska i przedstawiciele Kościoła.
Tablicę odsłonili p. Waldemar Roszkiewicz - członek
Zarządu Woj. Mazowieckiego z Wójtem - Krzysztof Turkiem. Poświęcenia
tablicy pamiątkowej dokonali księża: ks. prałat Bogdan Wosławski,
ks. kanonik Józef Olczak i ks. Wacław Krzempek SMA. Pamięć poległych
uczczono chwilą ciszy. Przemawiali Starosta Jan Żychliński i Wacław
Dziudzi mieszkaniec Borzęcina i naoczny świadek wydarzeń 1944 r.
Zapalono znicze a delegacje złożyły wieńce i kwiaty.
Przy dźwiękach orkiestry wojskowej powrócono do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego
na dalsze uroczystości patriotyczne i święta szkoły.
Po występach przygotowanych przez młodzież szkolną odbyło się uroczyste
pasowanie "pierwszaków" na uczniów.
Ten dzień wśród uczestników uroczystości
a w szczególności najmłodszych uczniów pozostanie w ich pamięci
na długo.
Działania wojenne podczas II Wojny Światowej w
Borzęcinie
Kilka kilometrów od Borzęcina Dużego w dniach 12
i 13 września 1939 roku miała miejsce Bitwa Ołtarzewska. W bitwie
tej Armia "Łódź" walczyła z niemiecką 4. Dywizją Pancerną.
Przeważające siły najeźdźców zmusiły żołnierzy polskich do odwrotu.
Dowodzący wówczas Armią "Łódź" gen. Wiktor Thommee postanowił
wycofać się w kierunku Modlina.
W tym samym czasie gen. Juliusz Rómmel zarządził uderzenie 8. Dywizji
Piechoty z Twierdzy Modlin w kierunku Sochaczewa. Manewr ten miał
umożliwić odwrót Armiom "Poznań" i "Pomorze"
walczącym nad Bzurą.
W rezultacie ciężkich walk 8. Dywizja Piechoty nie dotarła do Sochaczewa
i podporządkowała się gen. Thommee. Obie dywizje spotkały się w
okolicach Borzęcina Dużego, gdzie doszło do dramatycznych walk żołnierzy
polskich z przeważającymi siłami armii niemieckiej.
12 września 1939r. Niemcy zostali wyparci z Borzęcina przez 2. i
8. Dywizję Piechoty. W okolicach zniszczono kilka niemieckich czołgów,
jeden z nich unieruchomiono w miejscu, w którym obecnie znajduje
się tablica pamięci, zestrzelono także samolot wroga. Niestety polskie
oddziały ponosiły nadal ciężkie straty i z braku amunicji musiały
się wycofać do Modlina.
Borzęcin godnie pełnił funkcję tylnej straży wycofującej
się armii. W okolicach poległo ponad 1000 polskich żołnierzy i oficerów.
Wielu z nich pogrzebano na polu walki. Większość pochowano na cmentarzu
w Ołtarzewie, gdzie spoczywa 996 żołnierzy i oficerów, 40 pochowano
w Zaborowie i 19 w Borzęcinie.
Pierwszym inicjatorem upamiętnienia w tym miejscu
opisanych wydarzeń był ich bezpośredni świadek, porucznik Stanisław
Kicek - uczestnik walk w rejonie Borzęcina, mieszkaniec Wojcieszyna.
Jego dzieło podjął w 2009 roku Samorząd Gminy Stare Babice i stworzył
Miejsce Pamięci Narodowej w Borzęcinie.
II Wojna Światowa obeszła się okrutnie także
z cywilnymi mieszkańcami Borzęcina Dużego. W dniu 8 sierpnia 1944
roku hitlerowcy zamordowali w tej miejscowości 49 osób, spośród
których większość stanowili mieszkańcy Borzęcina. Pozostali to uciekinierzy
z Warszawy objętej powstaniem. Okupanci, mordując bezbronne ofiary,
mścili się za atak partyzancki na skład amunicji w Borzęcinie Dużym,
który miał miejsce 7 sierpnia 1944 roku. Wówczas w wyniku ostrzału
zginęło 39 osób, wśród których byli partyzanci, strażacy i mieszkańcy
Borzęcina.
ostatnia aktualizacja -16.01.2014; webmaster
Strona od 20.06.2004 odwiedzona -
razy site
map
QR Code jest zarejestrowanym znakiem handlowym DENSO WAVE Incorporated.