Powiat to więcej niż centrum administracyjne


Starostę Powiatu Warszawskiego Zachodniego Jana Żychlińskiego gościliśmy na łamach "GB" 4 lata temu. Wówczas pełnił funkcję wicestarosty i Powiat dopiero rozpoczynał działalność. Dziś rozmawiamy w zupełnie innych realiach. Pan Starosta kończy swoją czteroletnią kadencję, a Powiat może pochwalić się licznymi osiągnięciami. Wiele z nich wynika z dobrej współpracy jego Urzędu z samorządami gmin.
Zdaniem Starosty Jana Żychlińskiego przed Polską otwierają się obecnie nowe możliwości pozyskania środków finansowych z Unii Europejskiej. W nadchodzącym okresie budżetowym Unii pula funduszy przeznaczonych dla naszego kraju będzie znacząco zwiększona. Gminy staną przed szansą przyśpieszenia dynamiki rozwoju, powinny zatem zrobić wszystko, aby z niej umiejętnie skorzystać dla dobra lokalnych społeczności i dobra Polski.


-Pod koniec kadencji zawsze przychodzi czas na podsumowania.
-To prawda, ale przez 4 lata działalności udało się wiele zrobić. Gdy rozpocząłem sprawowanie urzędu starosty, Powiat Warszawski Zachodni borykał się z dużymi trudnościami, nie został bowiem wyposażony w niezbędne instrumenty do pełnienia powierzonych mu zadań. Nie mieliśmy nawet swojej siedziby. Starostwo zmuszone było działać w wynajmowanym budynku (po dawnych Zakładach Nowotki), który znajdował się w Warszawie- poza terenem powiatu. Mimo starań trudno było zmienić ten stan rzeczy - wiele osób, aby realizować swoje sprawy urzędowe, musiało dojeżdżać do stolicy i stać w dużych korkach. Jednak po pewnym czasie samo życie przyniosło rozwiązanie. W czasie gdy wybrano mnie na Starostę, doszło do dramatu pracowników ożarowskich "Kabli" i likwidacji tego przedsiębiorstwa. Pojawiła się możliwość zakupu biurowca dyrekcji, który stał pusty i wydawało się, że likwidatorzy nie mają pomysłu, jak go odpowiednio zagospodarować. Dramat zakładu stał się szansą dla Powiatu. Szansą, którą wykorzystaliśmy. Kupiliśmy obiekt, który doskonale nadaje się dla potrzeb Urzędu i myślę, że dobrze spełnia swoją funkcję. Powierzchnia zakupionej nieruchomości z obszernym parkingiem i drugim budynkiem, w którym znajduje się wydział geodezji, wynosi 3,3 ha. Starostwo znajduje się dziś przy drodze krajowej nr 2 w Ożarowie Mazowieckim, jest zatem na terenie powiatu-bliżej mieszkańców. Oprócz wydzielonej części geodezyjnej działają tam również instytucje szczebla powiatowego, nie będące obecnie w strukturach Starostwa-Sanepid i Inspektorat Weterynarii. Dla wygody mieszkańców ulokowaliśmy wszystkie służby w jednym miejscu. Myślę, że przejęcie przez samorząd powiatowy tego obiektu pozwoliło uratować go przed zniszczeniem. Dziś budynek służy ogółowi społeczeństwa. Pracę Urzędu zorganizowaliśmy tak, aby osoby, które przychodzą tu realizować swoje sprawy, mogły załatwić je bez kolejek i w miłej atmosferze. Na parterze Urzędu powstało przestronne biuro podawcze i tam przeważnie mieszkańcy powiatu kontaktują się z pracownikami Starostwa. Położyliśmy również duży nacisk na standard pracy zatrudnionych osób. Efektem tych działań było przyznanie naszemu Urzędowi certyfikatu "Przejrzystej Polski".

-Przeniesienie Urzędu Starostwa do Ożarowa Mazowieckiego wpłynęło na ożywienie ookolicy.
-Historia tego miasta od 70 lat związana była z "Kablami", pracowało tam również wiele osób z babickiej gminy. Po likwidacji zakładu był tu istny "krajobraz po bitwie" - powybijane szyby i zdewastowany teren wyglądały bardzo przygnębiająco. Wraz z rozpoczęciem pracy Starostwa, wróciło życie. Dziś już w okolicy wszystko jest zagospodarowane. Na terenie dawnych "Kabli" działają firmy handlowe i produkcyjne. Mieszkańcy powiatu dobrze przyjęli nową siedzibę Urzędu, zapewnia ona dla zatrudnionych tu osób, jak i wysoki standard obsługi mieszkańców. Budynek jest również dobrą wizytówką naszego powiatu, a trzeba pamiętać, że jest to obecnie jedyny powiat, który ma w nazwie przymiotnik "warszawski". Nie powstydzimy się zatem, przyjmując tu przedstawicieli władz województwa mazowieckiego czy delegacje zagranicznych gości.

- Dzięki inicjatywie Powiatu podejmuje się wiele działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa.
- Na początku kadencji samorządy gmin i powiatu podpisały porozumienie z Komendantem Stołecznym Policji, w którym zobowiązały się do pomocy finansowej przy budowie Komendy Policji Powiatowej w Starych Babicach. W sumie zebrano 2 mln zł. Obiekt otwarto pod koniec ubiegłego roku. Jest to dobry punkt wyjścia do stworzenia silnej policji. Porozumienie przyniosło w rezultacie zwiększenie ilości funkcjonariuszy na terenie powiatu. Jednak na tym nie zakończyła się współpraca pomiędzy samorządami dotycząca poprawy bezpieczeństwa. Obecnie rozważa się możliwość stworzenia systemu monitoringu w miejscach zagrożonych przestępczością. Ponieważ nie możemy dziś liczyć na dalsze zwiększenie ilości etatów dla funkcjonariuszy działających w powiecie, samorządy postanowiły poprawić efektywność pracy policji poprzez wyposażenie jej w najnowocze śniejszy sprzęt. Proces ten będzie trwał przez kilka lat następnej kadencji.
Bedziemy wcielać w życie rozwiązania, które sprawdziły się w krajach Unii Europejskiej.
Kolejnym elementem działania Powiatu dla bezpieczeństwa publicznego jest wybudowanie strażnicy PSP w Błoniu. Straż powiatowa pełni tam całodobowe dyżury, działa również Centrum Powiadamiania Ratunkowego, a dla części gmin: Błonia, Ożarowa, Leszna i Kampinosu uruchomiliśmy w Błoniu Pogotowie Ratunkowe. Dziś jednak Straż wyjeżdża częściej do wypadków drogowych niż do pożarów. Wspólny wyjazd karetki pogotowia i samochodu Straży często ratuje życie osób uwięzionych we wrakach pojazdów, dlatego też dbamy szczególnie o wyposażenie tej jednostki w sprzęt do ratownictwa drogowego i technicznego.

- Dużym problemem w całej Polsce jest zły stan techniczny dróg, a jak jest w naszym powiecie?
- Zagadnienie to, podobnie jak sprawy bezpieczeństwa mieszkańców, traktujemy od lat priorytetowo. Powiat od początku swojej działalności widział potrzebę pilnych działań w tym zakresie. Jednak kłopoty finansowe naszego samorządu w pierwszej kadencji nie pozwalały na żadne inwestycje. Powiat nie był wstanie udĄwignąć ciężaru remontów dróg. Aby w ogóle móc działać, musieliśmy przeprowadzić gruntowną reorganizację pracy Urzędu i zredukować zatrudnienie. Sytuacja poprawiła się dopiero po zmianie ustawy o dochodach powiatów, co spowodowa ło ich znaczne zwiększenie. W rezultacie dziś Powiat Warszawski Zachodni ma dobrą sytuację finansową i jest nawet płatnikiem podatku na rzecz biednych powiatów - tzw. janosikowego (rocznie ponad 6 mln zł).
Nasz samorząd uzyskał obecnie możliwości skutecznego oddziaływania na lokalną infrastrukturę. Zarządzamy 170 km dróg. Co roku naprawiamy nawierzchnię wielu z nich i modernizujemy kolejne odcinki. W bieżącym roku wykonamy inwestycje drogowe za 11 mln zł. Na 22 km dróg powstaną nowe nakładki asfaltowe (wykonano już 80% z nich), wybudujemy również jedną drogę zupełnie od podstaw.
W czasie gdy rozmawiamy, ekipy budowlane wchodzą właśnie na ul. Ogrodniczą. Powstanie tam całkowicie nowa droga z odpowiednią podbudową, odwodnieniami i wytrzymałą nawierzchnią. Ul. Ogrodnicza jest bardzo obciążona ruchem tranzytowym do Rynku Hurtowego, musi zatem uzyskać standard, który zaspokoi oczekiwania kierowców na wiele lat. Inwestycję tę przeprowadzamy przy pomocy środków unijnych z programu ZPORR, uzyskaliśmy dofinansowanie w wysokości 3 mln zł. Liczyliśmy na to, że uda się również przy pomocy środków unijnych wykonać drugą, podobną inwestycję w Gminie Izabelin. Nasz projekt przeszedł wszystkie procedury i został zakwalifikowany do realizacji, ale z powodu braku środków finansowych znalazł się obecnie na liście rezerwowej. Jeśli okaże się, że będzie realizowany, wówczas Powiat pozyska łącznie z funduszy europejskich na drogi 6 mln zł, a ogólna wartość inwestycji drogowych w br. wzrośnie do 14 mln zł.
Na marginesie warto wspomnieć, że Powiat stara się również poprawiać infrastrukturę pod kątem wprowadzania bezpiecznych rozwiązań komunikacyjnych. I tak np. dwa lata temu, uwzględniając postulaty mieszkańców, przebudowano skrzyżowanie w Wieruchowie (na ul. Ogrodniczej) na rondo. Wcześniej prawie codziennie dochodziło tam do wypadków, kilka osób straciło życie. Dziś skrzyżowanie to jest jednym z najbezpieczniejszych w okolicy. W następnej kadencji planowane jest przebudowanie na rondo kolejnego niebezpiecznego skrzyżowania - w Strzykułach. Poprawa stanu dróg w powiecie wymaga jeszcze wielu nakładów finansowych. Wieloletnich zaniedbań nie da się naprawić w krótkim czasie, dlatego też inwestycje w tej dziedzinie będą konieczne także w następnych latach. Mam świadomość, jak wiele jest jeszcze do zrobienia.

- Powiat rrealizuje wwiele iinwestycji dzięki dobrej współpracy z lokalnymi samorządami.
- To prawda i tu chciałbym powiedzieć parę słów o samorządzie Gminy Stare Babice. Aby podejmowane przez nas zadania mogły być realizowane efektywnie, potrzebna jest współpraca pomiędzy samorządami gminy i powiatu. W tym przypadku układa się ona bardzo dobrze. Tak właśnie jest, gdy przeanalizujemy strategię inwestycji przy ul. Ogrodniczej. Czekaliśmy z rozpoczęciem prac drogowych, aż gmina wykona kanalizację. Zakończono ją w sierpniu, zgodnie z planem. Babicki samorząd podjął ten wysiłek i wywiązał się w pełni ze zobowiązań, możemy tylko ubolewać, że kanalizacji nie wykonano na tej drodze na odcinku ul. Świerkowej, po stronie Gminy Ożarów Mazowiecki. Inwestycja ta, jak już wspomniałem, zostanie przeprowadzona przy pomocy środków unijnych, a także przy wsparciu Gminy Stare Babice, która wyasygnowała na ten cel 500 tys. zł. Po wykonaniu prac wreszcie skończą się kłopoty z ul. Ogrodniczą, od lat po zimie powstawały tam niebezpieczne wyrwy w nawierzchni, z tego powodu musiała być nawet przez pewien czas zamknięta. Nowa droga będzie miała łącznie 3,5 km długości (od skrzyżowania ze światłami w Babicach do Rynku Hurtowego w Broniszach).
Dobra współpraca między naszymi samorządami, a zwłaszcza zrozumienie specyfiki działania Powiatu przez Wójta Gminy Krzysztofa Turka, zaowocowała również wykonaniem inwestycji drogowej w Lipkowie. Drogę pokryto tam nową nakładką asfaltową, wybudowano chodnik i rozwiązano trudny problem, jakim było odwodnienie nawierzchni. Inwestycja wyszła naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, planowaliśmy ją już w ubiegłym roku, ale realizacja stała się możliwa dopiero kilka miesięcy temu. Gmina sfinansowała 30% kosztów modernizacji drogi. Jeszcze w bieżącym sezonie położymy nawierzchnię na dalszym odcinku tej drogi, aż do ul. 3 Maja w Izabelinie. Kolejne prace planowane są pomiędzy Lipkowem i Babicami na ul.: Mościckiego i Sienkiewicza, wybudujemy również chodnik przy ul. Szkolnej- prowadzący do Gimnazjum w Koczargach. Aktualnie przygotowywana jest dokumentacja dotycząca tych inwestycji, a ich wykonanie planowane jest w nowej kadencji samorządu.

- Jak Gmina Stare Babice postrzegana jest z perspektywy Powiatu na tle innych ssamorządów?
- Babicka gmina to moje strony rodzinne i jestem z nią związany emocjonalnie, aby jednak precyzyjnie odpowiedzieć na pytanie, odwołam się jedynie do faktów. Na początku tej kadencji Gmina Stare Babice była jedyną, spośród 7 gmin powiatu warszawskiego zachodniego, która miała opracowane plany zagospodarowania przestrzenne go. W skali kraju takie plany posiadało zaledwie 3% gmin. Oznacza to, że władze samorządowe mają tu pomysł na racjonalne działanie i postrzegają całościowo zagadnienia rozwoju okolicznych terenów. W ten tok postępowania wpisują się procesy scaleniowe, a są to działania trudne i budzą wiele konfliktów, lecz w rezultacie przynoszą bardzo dobre efekty. Dzięki połączeniu tych dwóch czynników powstaje ład przestrzenny, a mieszkańcy gminy uzyskują pełnonormatywne, uzbrojone działki budowlane. Tak właśnie powstało modelowe osiedle w Kwirynowie. Stare Babice są liderem w powiecie, jeśli chodzi o osiągnięcia w pozyskiwaniu unijnych środków na inwestycje infrastrukturalne (23 mln zł). Wiem, że władze gminy podejmują kolejne wysiłki, aby wykorzystać w pełni naszą obecność w Unii Europejskiej i sięgnąć po środki z Funduszu Spójności (ok. 84 mln zł netto na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną w całej gminie). Uzyskano już pomoc Unii w przygotowaniu Wstępnego Studium Wykonalności dla tego projektu.

-Z Gminą Stare Babice jest Pan związany rodzinnie od wielu pokoleń. Uczestniczył Pan aktywnie w tworzeniu lokalnej demokracji po zmianie ustroju, pełniąc przez dwie pierwsze kadencje funkcję Przewodniczącego Rady Gminy. Był Pan także jednym z założycieli "Gazety Babickięj". Czy te silne związki nie powodują zbyt łaskawej oceny naszego ssamorządu?
- Gmina Stare Babice z racji swego położenia przechodzi dynamiczne zmiany zarówno w sferze infrastrukturalnej, jak i społecznej. Widzę, że wiele spraw wymaga jeszcze rozwiązania, dlatego moja ocena nie jest bezkrytyczna, trzeba w niej zastosować właściwą miarę. Z drugiej strony powinniśmy przyjrzeć się liczbom, wskaĄnikom ekonomicznym i poznać realia działania samorządu. Dokonując oceny, trzeba zauważyć osiągnięcia tej gminy uznane przez niezależne gremia. Są to m.in. wysokie pozycje babickiego samorządu w "Złotej Setce" polskich gmin, przyznanie tytułu "Mistrza Zrównoważonego Rozwoju", "Gminy Fair Play", a także "Certyfikatu Przejrzystej Polski". Te nagrody nie wzięły się z niczego - są dowodem uznania ekspertów oceniających pracę samorządów w całej Polsce. Są to fakty, a jak wiadomo, o faktach się nie dyskutuje.

-Patrząc na działania Pana Starosty, trudno nie zauważyć, że ma Pan wizję funkcjonowania nowoczesnego europejskiego uurzędu.
Nowoczesny urząd to nie tylko odpowiedni sposób oddziaływania, ale również umiejętność wykorzystywania na co dzień najnowocześniejszej techniki komputerowej i informatycznej. Nasz ośrodek geodezyjny jako jeden z nielicznych na Mazowszu dysponuje pełną informatyzacją baz danych na obszarze powiatu, dotyczących ewidencji gruntów i budynków.
Nowoczesna technika ułatwia szybką obsługę mieszkańców. W przyszłości zamierzamy wprowadzić również elektroniczny obieg dokumentów.
Funkcjonowanie Urzędu rozumiemy nie tylko jako sprawne działanie ośrodka administracyjnego, ale również jako ogniwa spajającego wszystkie dobre inicjatywy lokalnych samorządów. Stąd możemy co roku przeprowadzać remonty dróg powiatowych przy 30% udziale finansowym gmin. Działamy również na innych obszarach, starając się np. pomagać w przeprowadzaniu przedsięwzięć artystycznych, jak np. w II Festiwalu Muzycznego "W Krainie Chopina", czy w organizowaniu corocznego "Eko-pikniku" w Kampinosie. Utrzymujemy również bliskie kontakty z powiatem tatrzańskim, a także z włoskim okręgiem Lazio w pobliżu Rzymu. Wszystko to owocuje wymianą kulturalną i nawiązywaniem bliskich - przyjacielskich kontaktów, które są bardzo potrzebne we wspólnej Europie.
Zgoda i współpraca zarówno na poziomie lokalnych samorządów, jak i na arenie międzynarodowej przynosi nam wszystkim wymierne korzyści. Dzięki niej możemy myśleć o dalszym rozwoju powiatu i dawaniu szans młodemu pokoleniu, tak aby ludzie nie musieli wyjeżdżać z Polski w poszukiwaniu pracy i znajdowali u siebie wszystko to, co potrzebne jest do godnego życia.
Powiat ma również osiągnięcia na polu walki z bezrobociem i szeroko rozumianej integracji społecznej. Również w tych sprawach uzyskaliśmy wsparcie z UE. Razem ze środkami przeznaczonymi na stypendia otrzymaliśmy 1 mln zł z Europejskiego Funduszu Społecznego. Zamierzamy podjęte działania kontynuować w nowej kadencji, podobnie jak i inne przedsięwzięcia, o których rozmawialiśmy.

Marcin Łada